Bài 5. Tập gõ bàn phím

Mục tiêu bài học

• Xác định đúng khu vực chính của bàn phím và gọi tên được các hàng phím quan trọng.
• Biết cách đặt các ngón tay đúng vị trí trên hàng phím cơ sở.
• Thực hiện được thao tác gõ các phím ở hàng cơ sở, hàng trên, và hàng dưới theo đúng quy tắc gõ bàn phím 10 ngón.

Mức độ kiến thức và kĩ năng cần đạt

• Nhận biết: Học sinh chỉ ra được khu vực chính, kể tên được 5 hàng phím và xác định được các phím khởi hành (A, S, D, F, J, K, L, ;).
• Thông hiểu: Học sinh giải thích được tại sao hai phím F và J có gờ nổi và vì sao hàng phím cơ sở được gọi là hàng phím xuất phát.
• Vận dụng: Học sinh thực hành đặt tay đúng vị trí và gõ được các phím ở ba hàng (cơ sở, trên, dưới) bằng 10 ngón mà không cần nhìn vào bàn phím.

Hoạt động khởi động

Chúng ta thường thấy có những người đánh máy rất nhanh mà không cần nhìn bàn phím. Điều gì đã tạo nên sự khác biệt đó?

1. Bàn phím máy tính

Bàn phím là thiết bị chính để nhập chữ và số vào máy tính. Nó được chia thành nhiều khu vực.

• Các khu vực chính:
  • Khu vực chính: Là khu vực lớn nhất, chứa các phím chữ, số và ký tự.
  • Khu vực các phím mũi tên: Dùng để di chuyển con trỏ.
  • Khu vực phím số: Nằm bên phải, giống một chiếc máy tính cầm tay.

• Các hàng phím tại khu vực chính:
  Khu vực chính gồm 5 hàng phím, tính từ trên xuống dưới:
  1. Hàng phím số: Chứa các phím số và ký hiệu đặc biệt.
  2. Hàng phím trên: Bắt đầu bằng phím Q, W, E, R, T,…
  3. Hàng phím cơ sở: Bắt đầu bằng phím A, S, D, F,… Đây là hàng phím quan trọng nhất.
  4. Hàng phím dưới: Bắt đầu bằng phím Z, X, C, V,…
  5. Hàng phím chứa dấu cách: Chỉ có một phím dài nhất là phím dấu cách (Spacebar).

2. Cách đặt tay lên bàn phím

Để gõ phím nhanh và chính xác, việc đặt tay đúng vị trí ban đầu là vô cùng quan trọng.

• Vị trí đặt tay:
  • Đặt hai bàn tay thả lỏng nhẹ nhàng trên bàn phím.
  • Hai ngón trỏ: Đặt lên hai phím có gờ là F (ngón trỏ trái) và J (ngón trỏ phải). Gờ nổi này giúp ta tìm đúng vị trí mà không cần nhìn.
  • Các ngón còn lại: Đặt nhẹ nhàng lên các phím kế tiếp trên cùng hàng phím cơ sở.
    • Tay trái: Ngón giữa (D), ngón áp út (S), ngón út (A).
    • Tay phải: Ngón giữa (K), ngón áp út (L), ngón út (;).
  • Hai ngón cái: Đặt lên phím dấu cách.
• Phím khởi hành: Các phím A, S, D, F, J, K, L, ; trên hàng phím cơ sở được gọi là các phím khởi hành (hay phím xuất phát), vì đây là vị trí bắt đầu cho mọi thao tác gõ phím.

3. Quy tắc gõ phím

• Nguyên tắc chung:
  • Mỗi ngón tay chỉ phụ trách gõ một số phím nhất định.
  • Gõ phím nhẹ và dứt khoát.
  • Sau khi gõ một phím KHÔNG phải là phím khởi hành, phải đưa ngón tay trở về phím khởi hành tương ứng ngay lập tức.
  • Cố gắng không nhìn xuống bàn phím khi gõ.
• Phân công các ngón tay:

Luyện tập

Khu vực chính của bàn phím gồm những hàng phím nào?

Khu vực chính của bàn phím gồm 5 hàng phím theo thứ tự từ trên xuống là:

1. Hàng phím số
2. Hàng phím trên
3. Hàng phím cơ sở
4. Hàng phím dưới
5. Hàng phím chứa dấu cách
   

Các kí tự dưới đây thuộc hàng phím nào? qwertyuiop[], asdfghjkl;’, zxcvbnm,./

• qwertyuiop[]: Thuộc hàng phím trên.
• asdfghjkl;': Thuộc hàng phím cơ sở.
• zxcvbnm,./: Thuộc hàng phím dưới.

Các phím nào được gọi là các phím khởi hành? Tại sao các phím đó lại được gọi như vậy?

• Các phím khởi hành là A, S, D, F, J, K, L, ;.
• Chúng được gọi như vậy vì đây là vị trí xuất phát. Tám ngón tay của chúng ta (trừ ngón cái) luôn được đặt mặc định tại các phím này trước khi bắt đầu và sau khi kết thúc một thao tác gõ phím.

Vận dụng

Hãy quan sát một người bạn hoặc người thân trong gia đình khi họ gõ bàn phím. Dựa trên kiến thức đã học, hãy cho biết họ đã thực hiện đúng thao tác gõ phím hay chưa và góp ý (nếu cần).

Khi quan sát, em cần chú ý đến các điểm sau:

• Cách đặt tay: Họ có đặt các ngón tay lên đúng hàng phím cơ sở không? Hai ngón trỏ có đặt ở phím F và J không?
• Sử dụng ngón tay: Họ có dùng cả 10 ngón để gõ hay chỉ dùng vài ngón? Ngón tay phụ trách gõ phím có đúng với quy tắc đã học không?
• Nhìn bàn phím: Họ có thường xuyên nhìn xuống bàn phím khi gõ không?

Dựa vào những quan sát này, em có thể nhận xét bạn hoặc người thân đã gõ đúng cách chưa và nhẹ nhàng góp ý cho họ về tầm quan trọng của việc gõ phím bằng 10 ngón để cải thiện tốc độ và sự chính xác.